Napromieniowani

Zatrzymanie krążenia i oddychania - podstawy


Niezbędnym warunkiem przeżycia jest dostarczenie komórkom organizmu tlenu i substancji odżywczych i zależy od prawidłowego funkcjonowania układów decydujących o podstawowych funkcjach życiowych.

Nagłe zatrzymanie oddychania i krążenia może mieć 3 zasadnicze przyczyny:

Układ oddechowy Układ krążenia Ośrodkowy układ nerwowy (OUN)
Niedrożność dróg oddechowych
Schorzenia nerwowo mięśniowe
Odma i krwiak opłucnej
Aspiracja
Obrzęk płuc
 Zaburzenia wytwarzania impulsów i przewodnictwa
Choroba wieńcowa z powikłaniami - zawał serca
Zator tętnicy płucnej
Kardiomiopatie
Tamponada osierdzia
Wstrząs
Niewydolność krążenia
 Urazy czaszkowo - mózgowe
Zatrucia lekami
Udar mózgu
Infekcje i choroby metaboliczne
Guzy mózgowia
 

Jeżeli pierwsze nastąpiło zatrzymanie krążenia to w ciągu kilku minut ustaje także oddech. Jeżeli pierwsze nastąpiło zatrzymanie oddechu to ustanie krążenia następuje po kilku minutach.

Wrażliwość różnych komórek organizmu jest różna i związana z szybkością ich metabolizmu. Najbardziej wrażliwe na niedotlenienie są komórki ośrodkowego układu nerwowego.

Śmierć kliniczna to okres od zatrzymania krążenia, w którym nie doszło jeszcze do nieodwracalnych zmian w ośrodkowym układzie nerwowym - około 4-6 minut - podjęcie reanimacji w tym okresie powoduje przywrócenie funkcji układów krążenia, oddychania i ośrodkowego układu nerwowego - powrót świadomości. Czynności ratownicze po tym okresie - resuscytacja - na skutek nieodwracalnego uszkodzenia OUN prowadzą do przywrócenia funkcji układów oddechowego i/lub krążenia. Jeżeli nie podejmie się koniecznych działań na czas, nieodwracalnie ustanie czynność biologiczna wszystkich komórek organizmu - śmierć biologiczna.

Jak rozpoznać utratę przytomności?

brak reakcji i kontaktu słownego
brak reakcji na dotyk
brak reakcji ból (np. ukłucie)